Lewica rozpoczęła zbiórkę podpisów pod obywatelskim projektem ustawy o "Rencie wdowiej". Projekt zakłada, iż po śmierci małżonka można korzystać np. z renty rodzinnej i 50 proc. własnego świadczenia emerytalnego. To realne wsparcie nawet dla 1,5 miliona osób w całej Polsce, w większości kobiet, które po stracie współmałżonka nie są w stanie samodzielnie utrzymać domu.
Osoby z najniższymi emeryturami to głównie kobiety - ich emerytury są nawet 40% niższe niż emerytury mężczyzn! Wszystkie osoby, które nabyły prawo do renty rodzinnej oraz emerytury lub renty z ZUS, z KRUS, wojskowej lub policyjnej, będą mogły wybrać korzystniejsze dla siebie świadczenie plus 50% świadczenia, z którego rezygnują.
Obecnie w małżeństwie emerytów, gdy umiera mąż, kobieta ma prawo do wyboru - albo zachowuje swoją emeryturę, albo z niej rezygnuje i bierze rentę rodzinną - 85% emerytury męża. Proponujemy, żeby można było wybrać tę opcję, która daje większy przychód: wdowa może albo zachować swoją emeryturę, a do tego uzyskać dodatek 50% renty po mężu, albo wybrać rentę po mężu i dodać 50% swojej emerytury. Kobiety, szczególnie w starszych pokoleniach, często zajmowały się dziećmi, chorymi członkami rodziny i mają po prostu krótszy okres odprowadzania składek. Odpowiedzialne państwo, państwo godności musi to brać pod uwagę.
Inicjatywa uzyskała poparcie i wsparcie jednej z największych central związkowych, czyli Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych.
Zgodnie z Konstytucją inicjatywa ustawodawcza przysługuje grupie co najmniej 100 000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu. Przepisy ustawowe stanowią, że po zebraniu 1000 podpisów z poparciem dla obywatelskiego projektu ustawy pełnomocnik komitetu inicjatywy ustawodawczej zawiadamia marszałka Sejmu o utworzeniu komitetu. Jeżeli zawiadomienie odpowiada warunkom określonym w ustawie marszałek Sejmu, w terminie 14 dni od jego doręczenia, postanawia o przyjęciu zawiadomienia.
Tysiąc podpisów dołączonych do zawiadomienia stanowi część wymaganej liczby 100 tys. podpisów osób popierających obywatelski projekt ustawy. Projekt taki powinien być wniesiony do Sejmu w ciągu 3 miesięcy od dnia, w którym marszałek Sejmu wyda postanowienie o przyjęciu zawiadomienia o powstaniu komitetu.
***
W Warszawie zorganizowano na ten temat konferencję prasową, z udziałem liderów lewicy i organizacji pozarządowych.
„Renta wdowia” zostanie ponownie złożona do laski marszałkowskiej, tym razem jako obywatelski projekt ustawy. Lewica oraz Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych proponują, aby pozostała przy życiu osoba mogła zachować swoje świadczenie i powiększyć je o 50 procent renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub pobierać rentę rodzinną po zmarłym małżonku i 50 procent swojego świadczenia. Obecnie renta rodzinna w przypadku, gdy umrze jeden ze współmałżonków, to jest 85 procent wyższego świadczenia. Obywatelski projekt ustawy przewiduje również, że prawo do renty wdowiej będą mieli wszyscy uprawnieni do świadczeń, nie tylko ubezpieczeni w ZUS, ale także w KRUS oraz emeryci mundurowi. Swoimi zapisami obejmuje również osoby, które zostały wdową lub wdowcem nawet kilka lat temu.
Skąd pomysł, aby złożyć projekt ustawy złożyć jako obywatelski? W maju 2022 r. „Renta wdowia” trafiła do parlamentu, ale marszałek Elżbieta Witek od tego czasu trzyma go w sejmowej zamrażarce. Obywatelski projekt ustawy musi zostać zaprezentowany na forum Sejm, o ile wnioskodawcy zbiorą pod inicjatywą ustawodawczą 100 tysięcy podpisów, które muszą być uzbierane w ciągu 3 miesięcy od chwili zarejestrowania komitetu. Dziś rozpoczęło się zbieranie 1000 podpisów, które są potrzebne do zawiadomienia marszałka Sejmu o powołaniu komitetu.
PROJEKT USTAWY O RENCIE WDOWIEJ TO JEST SYSTEMOWE ROZWIĄZANIE
- Dzisiaj rozpoczynamy proces zbiórki podpisów pod obywatelską inicjatywą ustawodawczą dotyczącą projektu „Renty Wdowiej”. Jest to projekt ustawy, który ma zagwarantować emerytom godne, normalne funkcjonowanie po stracie współmałżonka. Na to systemowe rozwiązanie czeka około półtora miliona osób. Dzisiaj emeryci to jest to ta grupa społeczna, która najbardziej cierpi na kryzysie, który nas otacza, to jest ta grupa, która najbardziej odczuwa skutki inflacji. Ale nasz projekt obywatelski, projekt ustawy o rencie wdowiej to jest systemowe rozwiązanie, które ma gwarantować godne, normalne życie i nie popadanie emerytów w ubóstwo – mówił poseł Arkadiusz Iwaniak.
TYLKO OKOŁO 75 PROCENT MĘŻCZYZN DOŻYWA DO 65. ROKU ŻYCIA I WIELE WDÓW NIE JEST W STANIE SOBIE PORADZIĆ Z TYM JEDNYM ŚWIADCZENIEM
- Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych od wielu lat zabiega o takie rozwiązanie jak emerytura wdowia i bardzo cieszę się, że w ostatnim czasie udało nam się zainteresować tym rozwiązaniem partie polityczną, w szczególności Lewicę. Parę lat temu nawet strona rządowa mówiła o tym, że zastanawia się nad wprowadzeniem tego rozwiązania. Natomiast niedawno otrzymaliśmy odpowiedzi, że nie chcą realizować naszego postulatu, czyli emerytury wdowiej. Zgodnie z opracowaniem Głównego Urzędu Statystycznego sytuacja osób starszych w Polsce, żyjących w jednoosobowych gospodarstwach emerytów jest tą najtrudniejszą sytuację materialną. Dotyczy to również emerytów żyjących na wsi.
W 2030 roku ponad 50 procent gospodarstw jednoosobowych emeryckich – będą to gospodarstwa osób powyżej 65. roku życia, a niemal 20 procent z tego będą to gospodarstwa emerytów osób powyżej 80. roku życia. My musimy rozwiązać tę sytuację i poprawić ich byt. Pamiętajmy o tym, że tylko około 75 procent mężczyzn dożywa do 65. roku życia i wiele wdów nie jest w stanie sobie poradzić z tym jednym świadczeniem, które otrzymują. Dlatego szczególnie ważne jest, aby teraz wprowadzić to rozwiązanie. Z każdym rokiem spada stopa zastąpienia. Te emerytury są coraz niższe i niestety, jeżeli nie wprowadzimy tego rozwiązania, to sytuacja szczególnie kobiet będzie tragiczna – mówił Sebastian Koćwin, wiceprzewodniczący OPZZ.
RENTA WDOWIA OBEJMUJE RÓWNIEŻ OSOBY, KTÓRE ZOSTAŁY WDOWĄ LUB WDOWCEM NAWET KILKA LAT TEMU
- Wdową jestem od siedmiu lat. Po śmierci męża przeszłam na emeryturę, jego emeryturę czy tak zwaną rentę po nim, bo byłaby dla mnie bardziej korzystna. I co się raptem okazało? Że utrzymanie jednej rodziny, jednej osoby wcale nie jest tańsze niż utrzymanie dwóch czy trzech osób, dlatego, że pozostała jedna emerytura i może na życie wydaję trochę mniej, ale pozostają stałe koszty utrzymania chociażby mieszkania, które ciągle z tej jednej emerytury idą. Przez ostatnie kilka lat wszystkie koszty utrzymania stałe podrożały dwukrotnie. Inflacja spowodowała, że i życie stało się coraz droższe, a ta emerytura jest ciągle jedna. Oczywiście są marcowe, waloryzacje emerytur, są tak zwane tak zwane 13. i 14. emerytury, ale to wszystko nie wyrównuje tego, jak duże koszty musi ta jedna osoba pokrywać. Dlatego bardzo popieram ten wniosek obywatelski, bo nawet przy założeniu, że współmałżonek czy współmałżonka mieli najniższą emeryturę, to będzie wynosić te 50 procent, czyli 600 złotych miesięcznie netto więcej dla osoby, która została przy życiu. I mam nadzieję, że ten projekt spotka się z szerokim poparciem społecznym. Bo bieda, proszę państwa, to jest odbieranie nam poczucia bezpieczeństwa, odbieranie nam godności i powinniśmy go poprzeć wszyscy. Wszyscy, niezależnie od tego, jakie mamy poglądy i kogo popieramy – pani Emilia, wdowa.
OPZZ RUSZA ZE ZBIÓRKĄ PODPISÓW
- Z rozmów w terenie z seniorami i seniorkami wniosek jest jeden: - Polska jeszcze nie jest przyjaznym krajem dla starszych ludzi. Wszelkie świadczenia jednorazowe przemijają, a wszystkim seniorom zależy na tym, żeby były rozwiązania systemowe. Uruchamiamy więc zbiórkę podpisów we wszystkich naszych organach terenowych, żeby szybko i skutecznie te 100 tysięcy i więcej podpisów uzyskać – mówił Jerzy Wiśniewski z Komisji Polityki Senioralnej OPZZ.
Obejrzyj nagranie konferencji TUTAJ
klub-lewica.org.pl
***
Jeszcze kilka odpowiedzi na pytania:
- Dlaczego Lewica proponuje ten projekt ustawy?
Renta wdowia ma być jednym z elementów polityki senioralnej lewicy, w skład której wchodzą jeszcze inne rozwiązania dla osób starszych.
Pakiet Klubu Lewicy „Bezpieczny senior”:
- Renta wdowia
- Dodatkowa waloryzacja rent i emerytur
- Podniesienie minimalnej renty i emerytury
- Leki za 5 zł
- Senioralny Bon Turystyczny
- Zasiłek pogrzebowy 7000 zł.
- Ile dokładnie będzie kosztowało wprowadzenie renty wdowiej?
Wg szacunków koszt renty wdowiej wyniósłby 14 mld złotych rocznie. W skali całego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (285 mld zł) nie jest to zawrotna kwota - byłoby to zaledwie 4%. Budżet państwa może bez większych problemów udźwignąć ten wydatek. (Do bardziej precyzyjnego określania tej kosztów renty wdowiej konieczne jest stworzenie analizy w oparciu o dane z systemu ZUS, do których nie mamy dziś dostępu).
- Ile osób zyska nowe uprawnienia po wprowadzeniu w życie renty wdowiej?
Według naszych szacunków z renty wdowiej skorzysta od 1,3 do 1,5 mln Polaków i Polek. To duża grupa, która dziś najbardziej cierpi z powodu wysokiej inflacji. Waloryzacja emerytur nie nadąża za galopującą drożyzną. Wśród seniorów rośnie liczba osób zagrożonych ubóstwem. Wprowadzenie renty wdowiej, choć częściowo, pomoże zatrzymać to zjawisko. Renta wdowia będzie trwałym systemowym wsparciem dla emerytów i rencistów - a nie jednorazową zapomogą, zależną od widzimisię polityków. [Niedawno Lewica zaproponowała projekt ustawy, który zakładał drugą waloryzację emerytur jeszcze w 2022, a nie dopiero w marcu 2023 roku. W grę wchodziło nawet dodatkowe kilkaset złotych do emerytury. Sejm jednak odrzucił wniosek o uzupełnienie porządku obrad o pierwsze czytanie tego projektu.]
- W jaki sposób sfinansować tę zmianę?
Koszty projektu zostaną sfinansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Emerytalno-Rentowego lub właściwych części budżetu państwa.
- Czy w innych krajach UE jest stosowane takie rozwiązanie?
Podobne rozwiązania działają w wielu krajach UE. W Czechach osoba uprawniona ma prawo do wyższego świadczenia w całości oraz do 50% drugiego świadczenia. W Niemczech prawo dopuszcza możliwość łączenia świadczeń, ale w przypadku gdy ich łączna wysokość przekracza ustalony limit – świadczenie obniża się o 40%. Renta wdowia funkcjonuje także na Litwie i we Włoszech.
- Jakie może być poparcie dla projektu?
Pomysł renty wdowiej cieszy się olbrzymim poparciem społecznym. Według badań IBRiS ponad 70% Polaków i Polek popiera wprowadzenia dziedziczenia części świadczeń po współmałżonku. Rentę wdowią popierają w tym samym stopniu mężczyźni jak i kobiety, osoby ubogie jak i te z wyższymi dochodami, wyborcy lewicy i prawicy. Dlatego uznać można, że renta wdowia to rozwiązanie niekontrowersyjne, idące ponad społecznymi i politycznymi podziałami. Zrobimy wszystko by renta wdowia została jak najszybciej przyjęta.
- Kto jest pełnomocnikiem komitetu?
Pełnomocnikiem obywatelskiego komitetu “Renta Wdowia” jest poseł Nowej Lewicy z Płocka Arkadiusz Iwaniak. Poseł Iwaniak jest współtwórcą polityki senioralnej Lewicy. Był inicjatorem projektów projektów w tym zakresie - np. bonu turystycznego dla seniorów czy zasiłku pogrzebowego.
***
Ustalono osoby koordynujące akcję zbierania podpisów w województwie kujawsko-pomorskim. Są to:
- Beata Krajewska - wiceprzewodnicząca Rady Wojewódzkiej Nowej Lewicy w Bydgoszczy
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. - Kazimiera Janiszewska - wiceprzewodnicząca Rady Wojewódzkiej Nowej Lewicy w Bydgoszczy
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
***
Wzór karty do zbierania podpisów poparcia dla obywatelskiego projektu ustawy:
Możliwość pobrania karty podpisów i dokumentów, w tym projektu ustawy o "Rencie wdowiej", którym powinien dysponować zespół zbierający podpisy, by na żądanie zainteresowanej osoby przedstawić zapisy w proponowanej Ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia renty wdowiej jest TUTAJ (na dysklu Google RP Nowej Lewicy w Toruniu).
opr. nim, 9 listopada 2022 r., aktualizacja 14 listopada 2022 r.